Cây giống Sâm Ngọc Linh

Cây giống sâm Ngọc Linh Kon Tum chuẩn được ươm từ hạt sâm Ngọc Linh khỏe mạnh trong điều kiện về thổ nhưỡng, nhiệt độ, dinh dưỡng, độ ẩm… đặc thù. Để được đưa ra trồng ở vườn, cây giống phải đáp ứng những tiêu chuẩn nhất định về kích thước, hình thái.

Sâm Ngọc Linh (sâm Việt Nam, sâm K5, sâm Trúc) – quốc bảo của Việt Nam, sản phẩm quốc gia là dược liệu vô cùng quý hiếm trên thế giới. Vì vậy, nhân cây giống sâm Ngọc Linh, mở rộng và phát triển vùng trồng sâm chính là nhiệm vụ tối quan trọng để bảo tồn, duy trì nguồn gen quý.

Cây giống sâm Ngọc Linh được tạo ra như thế nào?

Để có cây giống chất lượng đòi hỏi quá quá trình chọn lọc kỹ lưỡng nguồn hạt giống sâm Ngọc Linh cũng như đảm bảo phương pháp gieo trồng đúng kỹ thuật.

Cách chọn hạt giống sâm Ngọc Linh

Cây mẹ được chọn lấy giống cũng cần được chăm sóc đặc biệt, đảm bảo bón phân, tưới nước và chiếu sáng đầy đủ. Hạt phải được lấy từ cây mẹ 4 năm tuổi trở lên. Cây mẹ cần phải đảm bảo không bị sâu bệnh, không bị tổn thương cơ giới hay những tổn thương khác. Khi hạt đạt độ chín, tức là quả có màu đỏ tươi và xuất hiện chấm đen ở đầu, người dân mới cẩn thận thu hoạch từng hạt.

Do đặc điểm sinh học mà một cụm quả đạt độ chín tiêu chuẩn phải từ 6 đến 10 ngày. Điều này đồng nghĩa với việc thu hoạch phải diễn ra nhiều lần và thường xuyên (ít nhất là 3 lần, mỗi lần cách nhau 2 ngày).

Gieo hạt giống sâm Ngọc Linh

Khi đã chọn được hạt giống chất lượng, người trồng sâm sẽ đãi vỏ hạt cẩn thận và ngâm trong nước tỏi theo tỷ lệ 1: 9 (1 phần tỏi, 9 phần nước) để tăng cường đề kháng cho hạt, giúp hạt phòng ngừa nấm bệnh.

Sau đó, hạt giống sẽ được đem gieo trong rãnh sâu từ 15 – 20cm với mật độ phù hợp. Để bảo vệ hạt, người ta sẽ dùng rào lưới và phủ cỏ tranh lên mặt luống trong suốt mùa mưa, đến tháng 1 năm sau mới gỡ. Nếu muốn tăng cường dinh dưỡng cho sự phát triển của cây mầm, người dân thậm chí còn không bỏ đi lớp cỏ tranh đã mục.

Ngoài cách nhân giống từ hạt, cây giống sâm Ngọc Linh còn có thể được tạo ra từ phần mầm chồi của củ sâm đã thu hoạch. Theo đó, phần của này này sẽ được ươm trong bầu hoặc trồng lại ngay tại đất vừa thu hoạch sâm. Song loại sâm được phát triển từ nguồn giống này không nhiều và chỉ trồng theo dạng bán tự nhiên trong rừng.

Tiêu chí đánh giá cây giống sâm Ngọc Linh đạt chuẩn

Sau khoảng 5 – 6 tháng kể từ khi hạt mọc mầm, cây giống sâm Ngọc Linh có thể được xuất vườn nếu đáp ứng những tiêu chí sau:

+ Hình thái chung: Cây sinh trưởng khỏe, thân cây vững chắc, không có vết thương cơ giới trên thân, không có biểu hiện sâu, bệnh hại.

+ Màu sắc lá: Lá có màu xanh đến xanh đậm.

+ Hình thái lá: 01 lá kép với 05 lá chét có hình chân vịt, mọc ở đỉnh thân, cuống lá hình trứng ngược, hình mác hoặc bầu dục. Mép khía răng cưa, đầu lá nhọn, đôi khi có mũi nhọn, gốc lá hình nêm, lá chét ở giữa lớn nhất.

+ Chiều dài thân khí sinh: ≥ 9 cm.

+ Chiều dài củ: ≥ 0,8 cm.

+ Rễ: Từ 2 – 3 rễ chính trở lên.

Tuy nhiên, theo những người trồng sâm lâu năm, với cùng một điều kiện chăm sóc, những cây giống từ 2 tuổi trở lên có độ bật và sức sống khỏe hơn, tỷ lệ mọc mầm cao hơn những cây giống chỉ vài tháng tuổi.